8 września 2022 roku zapadł wyrok TSUE C‑80/21, w którym Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej kolejny już raz wypowiedział się na temat skutków występowania klauzul abuzywnych w umowach kredytów frankowych (walutowych). Trybunał wydając wyrok TSUE C-80/21 orzekł zgodnie z interesem polskich kredytobiorców. Zapraszam także do lektury pozostałych publikacji na temat kredytów frankowych: kredyt frankowy – pytania i odpowiedzi, kredyt frankowy – fakty i mity.
Wyrok TSUE C-80/21 wydany został w rzeczywistości w 3 połączonych sprawach, tj. C-80/21, C-81/21 oraz C-82/21, przy czym wszystkie z rzeczonych spraw są następstwem skierowania do Trybunału pytań przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie. Zadane pytania dotyczyły możliwości stwierdzenia nieważności jedynie fragmentu postanowienia umowy, zastąpienia abuzywnych postanowień regulacjami krajowymi oraz sposobu obliczania biegu przedawnienia dla roszczeń kredytobiorców. Z wyrokiem można zapoznać się w portalu TSUE.
Czy możliwe jest stwierdzenie nieważności wyłącznie fragmentu abuzywnego postanowienia umowy (wyrok TSUE C‑80/21)?
Zgodnie z najnowszym orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej co do zasady nie jest możliwe unieważnienie wyłącznie fragmentu abuzywnego postanowienia umowy zawartej w oparciu o wzorzec. Tym samym postanowienie takie nie powinno wiązać kredytobiorców w żadnej części.
W praktyce oznacza to, że w przypadku abuzywności postanowienia dotyczącego waloryzacji (indeksacji itd.) kredytu do CHF, umowa ta powinna obowiązywać albo z wyłączeniem tego postanowienia (tzw. „odfrankowienie” kredytu) albo w ogóle nie wiąże ona stron (tzw. nieważność umowy). Przyjęte przez Trybunał rozwiązanie jest korzystne dla polskich kredytobiorców.
Czy abuzywne postanowienie można zastąpić wykładnią stron albo przepisem krajowym (wyrok TSUE C‑80/21)?
Polskie banki od początku postulowały rozwiązanie, zgodnie z którym w miejsce niedozwolonego postanowienia umownego dotyczącego zasad ustalania kursu CHF można by wprowadzić przepisy przewidujące kurs Narodowego Banku Polskiego. Początkowo to rozwiązanie, niekorzystne dla kredytobiorców, znajdowało swój wyraz w części polskich wyroków, lecz obecnie spotykane jest nad wyraz rzadko.
W powoływanym wyroku Trybunał jednoznacznie wypowiedział się przeciw takiemu rozwiązaniu, wskazując że sąd nie może zmienić treści abuzywnego postanowienia, w celu utrzymania obowiązywania umowy, która bez niego nie może dalej obowiązywać (o ile kredytobiorca wyraża zgodę na stwierdzenie jej nieważności). Tym samym wyrok TSUE C‑80/21 stanowi kolejny argument za unieważnieniem szeregu umów frankowych.
W jaki sposób obliczać bieg przedawnienia roszczeń kredytobiorców (wyrok TSUE C‑80/21)?
Można się spotkać z różnymi stwierdzeniami co do tego, kiedy przedawnia się roszczenie kredytobiorców w przypadku abuzywności umów frankowych. Jednym z bardziej absurdalnych jest pomysł, jakoby to nie można było złożyć pozwu w przypadku umowy starszej niż 10 lat. Jest to oczywista bzdura, lecz jej przyczyną jest brak jednolitego orzecznictwa polskich sądów w tym zakresie.
Trybunał w najnowszym wyroku wypowiada się w tej kwestii, przesądzając, że przy ustaleniu daty przedawnienia pod uwagę należy brać również moment, w którym kredytobiorcy dowiedzieli się o abuzywnym postanowieniu umowy. Dokładny sposób ustalenia tej okoliczności zależeć będzie od sądów krajowych (będzie to więc np. pierwsza reklamacja złożona przez kredytobiorców).
Czy kancelaria przyjmuje sprawy dotyczące kredytów frankowych?
Sprawy z zakresu finansów stanowią istotny aspekt działalności mojej kancelarii. Prawem bankowym i finansowym interesowałem się już na studiach, a sprawami dotyczącymi sporów z instytucjami finansowymi zajmowałem się od początku mojej działalności zawodowej. Pracuję również jako pracownik naukowy na Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach, gdzie prowadzę zajęcia m.in. związane z instytucjami finansowymi. Jestem także autorem licznych publikacji naukowych dotyczących rynku finansowego i bankowego.
Do każdej sprawy podchodzę indywidualnie, mając na uwadze to, że nikt nie jest w identycznej sytuacji. Prowadzę szereg postępowań dotyczących kredytów frankowych (walutowych), wykorzystując nie tylko znajomość prawa, ale także posiadaną przeze mnie wiedzę z zakresu bankowości i finansów. Kluczowe jest opracowanie strategii procesowej dopasowanej do konkretnych kredytobiorców i ich oczekiwań. Poszukujących pomocy prawnej zapraszam do kontaktu mailowego (sekretariat@kaczmarczyk-adwokat.pl) lub telefonicznego (605 396 946).
